اثربخشی برنامه پیوند علائق میان خانواده‌ها و معلمان بر نشانه‌های اختلال نافرمانی مقابله‌ای و مشکلات اجتماعی

اثربخشی برنامه پیوند علائق میان خانواده‌ها و معلمان بر نشانه‌های اختلال نافرمانی مقابله‌ای و مشکلات اجتماعی دکتر مهد‌ی قدر‌تی میرکوهی1 بهاره بیگدلی2 محمد مخاطب3 چکیده اختلال نافرمانی مقابله‌ای، یک اختلال شایع و ناتوان کننده در کودکان است که برای معلمان، خانواده و کودک مشکلاتی را ایجاد می­کند و با میزان بالایی از معضلات جتماعی همراه است و در نوجوانی و بزرگسالی می‌تواند سبب بروز اختلال سلوک شود. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه پیوند علائق میان خانواده‌ها و معلمان (ساختۀ ادی، رید و فترو، 2000)، بر کودکان دارای نشانه‌های اختلال نافرمانی مقابله‌ای است. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون­ پس‌آزمون با گروه کنترل بود.   مشارکت­کنندگان 30 دانش‌­آموز پسر  با اختلال نافرمانی مقابله­‌ای (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه کنترل) مقطع ابتدایی دبستان اندیشه، منطقه 18 شهر تهران در سال تحصیلی   1394-1393 بودند که با روش نمونه­‌گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار گرد‌آوری داده‌ها پرسشنامه سیاهه رفتاری کودک (فرم والدین)، فرم گزارش معلم و خرده مقیاس سنجش مشکلات اجتماعی از نظام سنجش مبتنی بر تجربه آخنباخ (آخنباخ و رسکورلا، 2001؛ انطباق و هنجاریابی، مینایی، 1384) و ملاکهای مبتنی بر راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی(ویراست پنجم، انجمن روان­پزشکی آمریکا، 2013) برای تشخیص اختلال نافرمانی مقابله‌‌ای بود. داده‌ها با آزمون کوواریانس تحلیل شد. نتایج نشان داد برنامه پیوند علائق میان خانواده‌‌ها و معلمان تأثیری معنادار بر کاهش نشانه‌های اختلال نافرمانی‌ مقابله‌ای از دیدگاه والدین و معلمان دارد. همچنین نتایج نشان داد این برنامه بر کاهش میزان مشکلات اجتماعی از دیدگاه والدین و معلمان تأثیرگذار است. کلید واژگان: برنامه پیوند علائق میان خانواده‌ها و معلمان، اختلال نافرمانی مقابله‌ای، مشکلات اجتماعی ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ تاریخ دریافت: 95/3/5                     تاریخ پذیرش: 96/2/16 1. استادیار گروه روان­شناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران (نویسنده مسئول)  [email protected] 2. کارشناس ارشد روان­شناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات قزوین، قزوین، ایران [email protected] 3. کارشناس سازمان پژوهش و برنامه­ریزی آموزشی، پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، پژوهشکده خانواده، تهران، ایران            [email protected]